حسابداری ذهنی چیست و تأثیرات آن بر اقتصادمان.تراشه 5 خرداد

حسابداری ذهنی

[box type=”shadow” align=”alignright” class=”” width=””]شاید بهتر باشد بحث حسابداری ذهنی را با مثالی شروع کنیم.[/box]

[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””]فرض می‌کنیم شما به تماشای یک فیلم رفته‌اید. به‌محض اینکه وارد سالن می‌شوید دست به جیب می‌برید و متوجه می‌شوید که بلیت تماشای فیلم را گم کرده‌اید. ازقضا رسید پرداخت هم ندارید و حالا اگر بخواهید فیلم را از دست ندهید، بایستی دوباره بهای آن را بپردازید! اگر مانند اغلب مردم باشید، احتمالا دوباره برای خرید بلیت پول می‌پردازید اما اینکه امشب به‌جای ۲۰ هزار تومان، ۴۰ هزار تومان هزینه کرده‌اید، فکرتان را مشغول می‌کند![/box]

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]حالا بیاید سناریو را برعکس کنیم. شما برای تماشای یک فیلم به سینما می‌روید. همان‌طور که در صف تهیه‌ی بلیت در انتظار هستید متوجه می‌شوید که ۲۰ هزار تومان از پول‌تان را در مترو گم کرده‌اید. ناراحت می‌شوید، اما آیا این بر تصمیم شما برای خریدن بلیت تأثیری می‌گذارد؟ باز هم اگر مانند اغلب مردم باشید، احتمالا به آن ۲۰ هزار تومان فکر می‌کنید، اما در تصمیم شما برای خرید بلیت تأثیری نخواهد داشت.[/box]

[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””]روان‌شناسان تحقیق جالبی پیرامون این مسئله انجام دادند. آنها دریافتند که تنها ۴۶ درصد از کسانی که بلیت‌شان را گم کرده‌اند تمایل دارند بلیت جایگزین تهیه کنند؛ در‌حالی‌که ۸۸ درصد از کسانی که مقدار معادلی پول گم کرده‌اند همچنان تمایل دارند برای تماشای فیلم بلیت تهیه کنند. از‌آنجا‌که پول گم‌شده با بلیت گم‌شده ارزش مالی برابری دارد، بایستی واکنش نسبت به این دو موضوع نیز یکسان باشد! پس دلیل اینکه مردم در برابر گم‌ کردن پول و گم کردن بلیت دو رویکرد متفاوت اتخاذ می‌کنند، چیست؟[/box]

[box type=”success” align=”aligncenter” class=”” width=””]تفاوت به دلیل وجود پدیده‌ی روان‌شناسی‌ای به‌نام حسابداری ذهنی است که در سرتاسر زندگی تأثیر شگرف و عمیقی دارد. [/box]

[box type=”success” align=”aligncenter” class=”” width=””]سابداری ذهنی بر شیوه‌ی ذخیره‌ی پول و خرج کردن آن تأثیر می‌گذارد و نیز رویکرد مردم را در مواجهه با از دست دادن یا به‌دست آوردن پول مشخص می‌کند. حسابداری ذهنی مشخص می‌کند که ما چطور پرداخت‌های لوکس و هزینه‌بر خود را ارزیابی می‌کنیم.[/box]

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]أثیر حسابداری ذهنی بر حوزه‌های بسیاری که خارج از حیطه‌های مرسوم اقصادی قرار دارد مشهود است و حتی شاید بتواند این مسئله را نیز شرح بدهد که چرا شما در روزهای بارانی سخت‌تر تاکسی پیدا می‌کنید![/box]

[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””]های تفریحی» در ذهن خود دارید. گم شدن بلیت و تصمیم به خرید یک بلیت دیگر به معنی هزینه کردن ۴۰ هزار تومان در این دسته به‌جای ۲۰ هزار تومان است، اما گم‌ کردن پول نقد در دسته‌ی حساب هزینه‌های تفریحی قرار ندارد. برای همین است که بیشتر مردم نسبت به اینکه بعد از گم‌کردن پول نقد، بلیت تهیه کنند و به تماشای فیلم بروند، حس بدی ندارند.[/box]

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]درآمد خالص و خرج‌‌ کردن آن در حساب‌های ذهنی متفاوت، می‌تواند یکی از تعریف‌های پایه‌ای اقتصاد را نقض کند.[/box]

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]طبق این تعریف پول اساسا تبادل‌پذیر است. یک بلیت ۲۰ هزار تومانی به‌نظر با ۲۰ هزار تومان پول نقد ارزش مالی برابری دارد. بله، به‌نظر این‌طور می‌آید اما این دقیقا آن شیوه‌ای نیست که انسان با آن فکر می‌کند.[/box]

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]نتیجه‌ی روشن آن هم شکست خوردن مدل‌های اقتصادی رفتار انسان است.[/box]

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]این جمله گفته‌ی Suzanne Foge رئیس دپارتمان بازاریابی دانشگاه شیکاگوست[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]وقتی او از تحصیل فارغ شد، قصد داشت هزینه‌های صورت‌حساب را با کار کردن بپردازد. پس از مدتی او تصور ذهنی‌ای درخصوص مقدار پولی که بایستی هرروز به‌دست بیاورد در خود کشف کرد [/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]هر روزی که مقدار لازم را به‌دست می‌آورد باقی پول به‌دست‌آمده را به‌نوعی پول اضافی در نظر می‌گرفت (که می‌توانست آن را هرطور می‌خواهد خرج کند). درحالی‌که این پول بایستی پشتیبان آن روزهایی می‌شد که او نمی‌توانست به‌اندازه‌ی کافی کار کند![/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]او می‌گوید: «برای روز تولدتان به شما پول هدیه می‌دهند و قطعا به شما نمی‌گویند که با آن قبض برق را پرداخت کن[/box]

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]اما به‌ هر حال پول پول است و خاصیتش این است که قابل مبادله است! اگر شما قبض برق‌تان را پرداخت نکرده‌اید و بابت آن بدهکار هستید منطقی است که اول آن را پرداخت کنید، هرچند مقاومت درونی در برابر این کار وجود دارد».[/box]

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]Richard Thaler اقتصاددان دانشگاه شیکاگو و کسی که برای اولین بار توضیح داد این پدیده چطور عمل می‌کند[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]معتقد است حسابداری ذهنی در واقع معادل و هم‌خانواده‌ی حسابداری مالی‌ است. [/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]برای مثال در محل کار به شما می‌گویند که نمی‌توانید بیشتر از ۲۰ هزار تومان بابت ناهار بپردازید و شما تصمیم می‌گیرید که این پول را چطور خرج کنید. این شیوه در نهایت باعث می‌شود در وقت شما صرفه‌جویی شود. زیرا هربار مجبور نمی‌شوید درباره‌ی اینکه چقدر باید هزینه کنید یا قرار است بابت قهوه‌ای که هر صبح می‌خورید ۲ هزار تومان بپردازید فکر کنید و این حساب ذهنی را که این هزینه‌ای‌ است که هر صبح آن را می‌پردازید، از قبل دارید[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]Thaler می‌گوید روی دیگر حسابداری ذهنی این است که ممکن است آگاهانه از خود بپرسید ارزش حقیقی هر خریدی که انجام می‌دهید چقدر است و آن را با خریدهای دیگر خود مقایسه کنید. [/box]

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]مثلا آیا یک فنجان قهوه ارزش برابری با یک جفت جوراب دارد؟ اما زمانی که رئیس‌تان به این موضوع که برای هر ناهار ۱۵ هزار تومان خرج روی دست شرکت می‌گذارید یا ۱۷ هزار تومان اهمیتی ندهد، شما هم زمان‌تان را بابت اینکه در مورد ناهار چه تصمیمی بگیرید هدر نخواهید داد.[/box]

[box type=”shadow” align=”alignright” class=”” width=””]به‌وجود آوردن حساب‌های ذهنی، پارادوکس‌هایی را هم به‌وجود می‌آورد[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””] به همین دلیل است که حساب‌و‌کتاب‌های اداری ممکن است موجب بروز مشکلاتی در محل کار شود.[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]رای مثال در آخر سال درخواست شما برای خرید یک لپ‌تاپ جدید رد می‌شود، زیرا از بودجه‌ی سخت‌افزاری شرکت چیزی باقی نمانده است،[/box]

[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]یکی از دوستان Thaler قصد داشت برای منزل خود یک روتختی بخرد. به‌طور معمول سه سایز مختلف از این روتختی‌ها به‌ترتیب ۲۰۰، ۲۵۰ و ۳۰۰ دلار قیمت داشتند درحالی‌که هنگام خرید، همه‌ی آنها به قیمت ۱۵۰ دلار به فروش می‌رسید.[/box]

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]او بلافاصله تصمیم گرفت سایز ۳۰۰ دلاری را بخرد. او در حساب ذهنی خود برای یک روتختی ۲۰۰ دلار هزینه در نظر گرفته بود و این همان چیزی بود که به آن احتیاج داشت و با این خرید او ۵۰ دلار سود می‌کرد.[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””] این درحالی‌ است که او حالا تصور می‌کند با خرید سایز بزرگ‌تر ۱۵۰ دلار سود کرده است! این مثال نشان می‌دهد مردم چطور مشتاقانه چیزی را که به آن نیازی هم ندارند، می‌خرند! یعنی زمانی که کالایی پایین‌تر از قیمت واقعی‌اش فروخته می‌شود، خرید آن بدون اینکه کاربردش در نظر گرفته شود در اولویت قرار می‌گیرد.[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]حسابداری ذهنی توضیح می‌دهد چرا زمانی که به مردم پیشنهاد می‌شود در ازای اینکه کارشان را درست انجام داده‌اند یک سفر رایگان یا پول نقد هدیه بگیرند، اغلب دومی را انتخاب می‌کنند.[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]برای اینکه آنها فکر می‌کنند تصمیم‌گیری در مورد پول نقد آزادانه‌تر است. اما مشکل اینجاست که بایستی بدانیم آزادی عمل هزینه هم دارد.[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””] در شرایط داشتن این پول باید یاد تعهداتان هم بیفتید، مثلا یاد قبض برقی که پرداخت نکرده‌اید یا سقفی که بایستی هرچه زودتر تعمیر کنید.[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]Hal Arkes روان‌شناس دانشگاه اوهایو دریافت که حسابداری ذهنی می‌تواند در مواجهه‌ی افراد با آنچه ناگهان به‌دست می‌آورند نیز تأثیر بگذارد.[/box]

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]برای نمونه این تأثیر را می‌توان در مورد برنده شدن در لاتاری یا در حس میلیون‌ها آمریکایی‌ای که مالیات می‌دهند بررسی کرد[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]نها مالیات می‌دهند و درعوض منتظر بازپرداخت آن از طرف دولت هستند. هردو آیتم، جایزه‌ی لاتاری و خدماتی که در ازای پرداخت مالیات داده می‌شود جزو دسته‌ی پول‌های آزاد محسوب می‌شوند. در واقع پولی که بابت خدمات درمانی و رفاهی پرداخت نمی‌شود همان حس هدیه گرفتن یک سفر در پایان سال را در پی دارد.[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]ما حسابداری ذهنی با دیگر قطعات پازلی که ما در ابتدای بحث به آن اشاره کردیم چه می‌کند؟[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]چرا پیدا کردن تاکسی در یک عصر بارانی کار دشوارتری است؟[/box]

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]حسابداری ذهنی مانند حسابداری مالی تلاش می‌کند که ما زودتر دفتر حساب‌و‌کتاب‌مان را جفت‌وجور کنیم و ببندیم![/box]

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]اما مردم در مشاغل مختلف به شیوه‌های متفاوتی حساب‌وکتاب خود را جفت‌و‌جور می‌کنند.[/box]

[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]حقوق‌بگیرها ممکن است این حساب‌و‌کتاب‌ها را ماهانه انجام بدهند اما تاکسی‌ران‌ها آن را روزانه انجام می‌دهند[/box]

[box type=”success” align=”” class=”” width=””]در روزهای بارانی کسب‌وکار تاکسی‌ران‌ها سکه‌تر است. بنابراین زودتر از روزهای قبل به هدف مالی خود می‌رسند و بعد به خانه می‌روند! Thaler به چنین چیزی معتقد است! برای همین است که شما در یک عصر بارانی، تاکسی‌های کمتری در خیابان مشاهده می‌کنید.[/box]

[button color=”red” size=”medium” link=”http://www.tarasheha.ir” icon=”” target=”true”]با ما در آموزشگاه تراشه همراه باشید[/button]

[button color=”green” size=”small” link=”http://http://www.tarasheha.ir/%d8%ad%d8%b3%d8%a7%d8%a8%d8%b1%d8%b3%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d9%88-%da%86%d9%87-%d8%aa%d9%81%d8%a7%d9%88%d8%aa%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%d8%ad%d8%b3%d8%a7%d8%a8%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%af%d8%a7/” icon=”” target=”false”]حسابرسی چیست و چه تفاوتی با حسابداری دارد؟ ۴ خرداد[/button]

[button color=”green” size=”small” link=”http://http://www.tarasheha.ir/%d8%a7%d8%b5%d9%88%d9%84-%d8%ad%d8%b3%d8%a7%d8%a8%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d9%85%d9%81%d8%a7%d9%87%db%8c%d9%85-%d9%85%d8%b1%d8%a8%d9%88%d8%b7-%d8%a2%d9%86%d9%87%d8%a7%d8%ad%d8%b3/” icon=”” target=”false”]اصول حسابداری و مفاهیم مربوط به آنها(حسابداری اول خرداد)[/button]

[button color=”red” size=”medium” link=”http://https://www.chetor.com/79457-%d8%ad%d8%b3%d8%a7%d8%a8%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%b0%d9%87%d9%86%db%8c/” icon=”” target=”false”]برگرفته از سایت چطور[/button]